తెలుగు సాహిత్యంలో ఎంతో ప్రసిద్ధి పొందిన పదపల్లవాలలో ఇవి కొన్ని. వీటిని ఎవరు రాశారో చూద్దాం.
1. ‘‘నవ్విపోదురు గాక నాకేటి సిగ్గు నా ఇచ్ఛయేగాక నాకేటి వెఱపు’’
*-దేవులపల్లి కృష్ణ శాస్త్రి*
2. ‘‘కప్పివుంచితే కవిత్వం విప్పి చెబితే విమర్శ’’
*డా.సి.నారాయణరెడ్డి*
3. ‘‘ఉదయం కానేకాదు అనుకోవడం నిరాశ ఉదయించి అట్లానే వుండాలనుకోవడం దురాశ’’
*- కాళోజి*
4. ‘‘గత కాలము మేలు వచ్చుకాలముకంటెన్’’
*- నన్నయ*
5. ‘‘అరచేతిని అడ్డుపెట్టి సూర్యకాంతినాపలేరు’’
*-సుబ్బారావు పాణిగ్రాహి*
6. ‘‘రాజే కింకరుడగు కింకరుడే రాజగు’’
*-బలిజేపల్లి లక్ష్మీకాంతం*
7. ‘‘వలపెరుంగక బ్రతికి కులికి మురిసేకన్న వలచి విఫలమ్మొంది విలపింపమేలురా’’
*-బసవరాజు అప్పారావు*
8. ‘‘నిఖిలలోకమెట్లు నిర్ణయించినగాని తిరుగులేదు విశ్వనరుడ నేను’’
*-గుర్రం జాషువా*
9. ‘‘అత్తవారిచ్చిన అంటు మామిడి తోట
నీవు కోరగ వ్రాసి ఇచ్చినాను’’
*- కాళ్ళకూరి నారాయణరావు*
10. ‘‘గాయపడిన కవి గుండెల్లో వ్రాయబడని కావ్యాలెన్నో’’
*- దాశరధి*
11. ‘‘ప్రజకు రక్షలేదు పత్రికలేనిచో’’
*-నార్ల వెంకటేశ్వర రావు*
12. ‘‘బావా, ఎప్పుడు వచ్చితీవు’’
*- తిరుపతి వెంకట కవులు*
13. ‘‘తాంబూలాలిచ్చేశాను, తన్నుకు చావండి’’
*- గురజాడ*
14. ‘‘మాకొద్దీ తెల్ల దొరతనము’’
*- గరిమెళ్ళ సత్యనారాయణ*
15. ‘‘పరమేశా గంగ విడుము పార్వతి చాలున్’’
*- శ్రీనాథుడు*
16. ‘‘ఇందు గలడందు లేడని సందేహము వలదు... ఎందెందు వెదకిచూచిన అందందే గలడు’’
*- పోతన*
17. ‘‘నీ పాదం మీద పుట్టుమచ్చనై చెల్లెమ్మా తోడబుట్టిన రుణం తీర్చుకుంటనే చెల్లెమ్మా’’
*- గద్దర్*
18. ‘‘తాజ్మహల్ నిర్మాణానికి రాళ్ళెత్తిన కూలీలెవ్వరు’’
*- శ్రీ శ్రీ*
19. ‘‘చిరునవ్వుల వరమిస్తావా చితినుంచి లేచొస్తాను మరుజన్మకు మాటిస్తావా ఈ క్షణమే మరణిస్తాను’’
*- వెన్నలకంటి*
20. ‘‘రావోయి బంగారి మావా నీతోటి రాహస్యమొకటున్నదోయీ’’
*- కొనకళ్ల వెంకటరత్నం*
21. ‘‘వనిత తనంత తా వలచివచ్చిన చుల్కన కాదె యేరికిన్’’
*- అల్లసాని పెద్దన*
22. ‘‘ఏ గతి రచియించిరేని సమకాలము వారలు మెచ్చరేగదా?’’
*- చేమకూరి వేంకటకవి*
23. ‘‘ఎందరో మహానుభావులు అందరికీ వందనములు’’
*- త్యాగయ్య*
24. ‘‘రాజుల్ మత్తులు, వారిసేవ నరకప్రాయంబు......’’
*- ధూర్జటి*
25. ‘‘ఎప్పుడు సంపద కలిగిన అప్పుడు బంధువులు వత్తురు......’’
*- బద్దెన*
26. ‘‘భూమినాదియనిన భూమి ఫక్కున నవ్వు దానహీను జూచి ధనము నవ్వు’’
*- వేమన*
27. ‘‘నను బ్రోవమని చెప్పవే సీతమ్మ తల్లీ’’
*- కంచర్ల గోపన్న*
28. ‘‘పల్లెటూరి పిల్లగాడా పసులగాసే మొనగాడా’’
*- సుద్దాల హనుమంతు*
29. ‘‘నువ్వు ఎక్కదలచుకున్న రైలు ఎప్పుడూ ఒక జీవితకాలం లేటు’’
*- ఆరుద్ర*
30. ‘‘తల్లి ఒక్కతె మనకు తెలుగోడా సవతిబిడ్డల పోరు మనకేలా’’
*- వేముల శ్రీ కృష్ణ*
31. ‘‘వీరగంధము తెచ్చినారము, వీరుడెవ్వడొ తెల్పుడీ’’
*- త్రిపురనేని రామస్వామి*
32. ‘‘మాదీ స్వతంత్రదేశం మాదీ స్వతంత్ర జాతి’’
*- బాలాంత్రపు రజనీకాంతరావు*
33. ‘‘ఉప్పొంగిపోయింది గోదావరీ తాను తెప్పున్న ఎగిసింది గోదావరీ’’
*- అడవి బాపిరాజు*
34. ‘‘కూర్చుండ మా యింట కురిచీలు లేవు’’
*- కరుణశ్రీ*
35. ‘‘ఊరు మనదిరా ఈ వాడ మనదిరా పల్లె మనదిరా ప్రతి పనికి మనమురా నడుమ దొర ఏందిరో వాని దూకుడేందిరో’’
*- గుడ అంజయ్య*
36. ‘‘తను శవమై - ఒకరికి వశమై తనువు పుండై - ఒకరికి పండై ఎప్పుడూ ఎడారై - ఎందరికో ఒయాసిస్సై’’
*- అలిసెట్టి ప్రభాకర్*
37. ‘‘మేం పాలిచ్చి పెంచిన జనంలో సగమే మమ్మల్ని విభజించి పాలిస్తోంది’’
*- సావిత్రి*
38. ‘‘నేను పుట్టకముందే దేశద్రోహుల జాబితాలో నమోదై వుంది నా పేరు’’
*- ఖాదర్ మొహియుద్దీన్*
39. ‘‘నా దేశాన్ని గూర్చి పాడలేను నీ ఆదేశాన్ని మన్నించలేను
*- బాలగంగాధర తిలక్*
40. ‘‘ఎక్కువ కులజుడైన హీనకులజుడైన నిక్కమెరిగిన మహానిత్యుడే ఘనుడు’’
*- అన్నమయ్య*
41. ‘‘ఆరంభింపరు నీచ మానవులు విఘ్నాయాససంత్రస్తులై’’
*- ఏనుగు లక్ష్మణ కవి*
42. ‘‘అమ్మదొంగా నిన్ను చూడకుంటే నాకు బెంగ’’
*- పాలగుమ్మి విశ్వనాథం*
43. ‘‘క్రిష్ణశాస్త్రి బాధ ప్రపంచానికి బాధ ప్రపంచపు బాధ అంతా శ్రీశ్రీ బాధ
*- చెలం*
44. ‘‘వంటింటి సామ్రాజ్యానికి మా అమ్మే రాణి అయినా, గిన్నెలన్నిటిపైనా మా నాన్న పేరే’’
*- విమల*
45. ‘‘గుండె గొంతుకలోన కొట్లాడుతాది కూకుండనీదురా కూసింతసేపు’’
*-నండూరి సుబ్బారావు*
46. ‘‘మాయమైపోతున్నడమ్మా మనిషన్నవాడు మచ్చుకైనా కానరాడు మానవత్వం ఉన్నవాడు’’
*- అందెశ్రీ*
47. ‘‘చెరువులో దూకనా చెరువయ్యిపోదునా ఉరిపోసుకొందునా ఉరితాడు అవుదునా’’
*- చెరబండరాజు*
48. ‘ఎంత చక్కనిదోయి ఈ తెలుగుతోట! ఎంత పరిమళమోయి ఈ తోటపూలు!’
*- కందుకూరి రామభద్రరావు*
49. నాగేటి చాల్లల్ల నా తెలంగాణ నవ్వేటి బతుకుల్ల నా తెలంగాణ
*- నందిని సిధారెడ్డి*
50. ‘‘రాతిబొమ్మల్లోన కొలువైన శివుడా రక్తబంధం విలువ నీవు ఎరుగవురా’’
*- మిట్టపల్లి సురేందర్*
"తెలుగదేలయన్న దేశంబు తెలుగేను
తెలుగు వల్లభుండ.........
దేశభాషలందు తెలుగు లెస్స".(శ్రీకృష్ణదేవరాయలు)...
No comments:
Post a Comment