*** **దాంపత్య సుధావళి – శ్రీమతి సుధామూర్తి జీవితం నుంచి స్ఫూర్తిదాయక పాఠాలు **

💐 **దాంపత్య సుధావళి – శ్రీమతి సుధామూర్తి జీవితం నుంచి స్ఫూర్తిదాయక పాఠాలు ** 💐

🌿 *ముందుమాట:*  

సంసారం అనేది సహజీవనం. కానీ సుఖంగా, సమతుల్యంగా, గౌరవంగా సాగాలంటే దానికో నడవబెట్టే మార్గం ఉండాలి. శ్రీమతి **సుధామూర్తి గారు** – ఒక రచయిత్రి, సేవాభావ నిపుణురాలు, మరియు నారాయణ మూర్తి గారితో కలిసి జీవించిన అనుభవాల నుంచి దాంపత్యానికి సంబంధించిన విలువైన మాటలు చెప్పారు. ఈ వ్యాసం మిమ్మల్ని అలాంటి ధార్మిక, అనుసంధాన పాఠాలకు తీసుకెళ్తుంది.

---

✳️ **1. వివాహం అనేది కేవలం బంధం కాదు – అది జీవితాంతం ఓ ఒప్పందం**  

*సంభంధాన్ని బలపరచాలంటే ప్రేమ, గౌరవం, సహనమే మూలధనం.*  

పెళ్లి తరువాత ఇద్దరూ తమ వ్యక్తిత్వాన్ని మరచిపోకుండా, ఒకరినొకరు అర్థం చేసుకునే విధంగా జీవించాలి. చిన్న చిన్న విభేదాలను పెద్దగా చూసి, అవి పెరిగిపోకుండా అణచివేయాలి. అంగీకారం అనేది ఒకరి అభిప్రాయాన్ని అర్థం చేసుకోవడమే కానీ, తలొగ్గడమేగాదు.  

అందుకే, సుధా మూర్తి గారు చెబుతారు – “వివాహం అనేది అందమైన బాధ్యత.”

---

✳️ **2. వివాహం తరువాత చదువు ఆపకూడదు – వ్యక్తిత్వ వికాసం కొనసాగాలి**  

*ఒక వ్యక్తి పెళ్లయ్యాక అభివృద్ధి ఆగిపోవడం అన్యాయం.*  

సుధామూర్తి గారు పెళ్లి తర్వాత కూడా ఇంజనీరింగ్ చదువును కొనసాగించారు. తమ కుటుంబ బాధ్యతల మధ్య విద్యను ప్రాముఖ్యతగా చూసారు. తమ భర్త ప్రోత్సాహంతో చదువు కొనసాగించగలిగారు.  

ఆమె చెప్పినట్టు – “ఒక్కొక్కరికి తమ జీవితం మీద అధికారం ఉండాలి. చదువు ఆపడం అంటే జీవితాన్ని ఆపినట్లే.”

---

✳️ **3. భార్యాభర్తల మధ్య పారదర్శకత ఉంటేనే బంధం బలంగా నిలుస్తుంది**  

*నమ్మకం లేని సంబంధం మానసికంగా తగ్గిపోతుంది.*  

సంసారంలో ఇద్దరూ తమ భావాల్ని, ఆవశ్యకతల్ని బహిరంగంగా చెప్పగలగాలి. మౌనం లేదా మనసులో పెట్టుకోవడం ఎప్పటికైనా పేలే బాంబులా మారుతుంది. సుధా మూర్తి గారు నారాయణ మూర్తి గారితో ఎలాంటి విషయమైనా తెగతెంపులా మాట్లాడేవారట.  

ఈ అలవాటు సంబంధాన్ని జీవించేట్టు చేస్తుంది.

---

✳️ **4. పిల్లలు అన్నీ నేర్చుకునేది తల్లిదండ్రుల నుంచి – ఆదర్శంగా ఉండాలి**  

*మాటకన్నా పనిలోనే గొప్ప బోధ ఉంటుంది.*  

తల్లిదండ్రులు గొడవపడకుండా, కలిసిమెలసి ఉండటం వల్లే పిల్లల ఆత్మవిశ్వాసం పెరుగుతుంది. తల్లిదండ్రుల ప్రవర్తన చూసే పిల్లలది. వారిలో మానవీయత, సహనశీలత అలవడాలంటే మనమే మార్గం చూపాలి.  

సుధా మూర్తి గారి మాటల్లో – “మేము మా పిల్లల్ని చదువుల పట్ల కట్టుబాటుతో పాటు, మంచితనాన్ని కూడా నేర్పాం.”

---

✳️ **5. చిన్న చిన్న విషయాల్లో గొడవలు – సంబంధాల్ని బలహీనపరుస్తాయి**  

*వివాదం ఎప్పుడూ విషయంపై ఉండాలి, వ్యక్తిపై కాదు.*  

భావోద్వేగం ఏకకాలంలో ఇద్దరిలోనూ ఉంటే తప్పులు జరుగుతాయి. అందుకే ఒకరు కోపంగా ఉన్నప్పుడు ఇంకొకరు నిశ్శబ్దంగా ఉండాలి. అవగాహన, క్షమా గుణం ఉన్నపుడే సంబంధం నశించదు.  

"ఏ చిన్న సమస్యనైనా నవ్వుతూ తీర్చగలిగితే, గొడవ అనే మాటే మన జీవితంలో ఉండదు" అంటారు ఆమె.

---

✳️ **6. సమస్యలపై కలిసి చర్చించడం – అనుబంధాన్ని బలపరుస్తుంది**  

*సంపూర్ణంగా అంగీకరించకపోయినా, స్పందించగలగడం కీలకం.*  

సమస్యలు వస్తాయి. కానీ ఆ సమస్యల్ని ఒకరి మీద ఒకరు నెపం వేయకుండా, కలిసి చూసినప్పుడు దానికి పరిష్కారం ఉంటుంది. జీవితం అన్నది ప్రయాణం. దానిలో మలుపులు సహజం. దంపతులిద్దరూ బలంగా ఉండే బంధం అంటే సమస్యల్ని వదిలిపెట్టకుండా మాట్లాడగలిగిన బంధం.

---

✳️ **7. ఆర్థికంగా స్వతంత్రత – స్త్రీలకు ఎంతో అవసరం**  

*ఆత్మగౌరవం అనేది సంపాదించబడుతుంది, దానిని దానం చేయరాదు.*  

స్త్రీలు కూడా ఉద్యోగం, వ్యాపారం లేదా ఏదైనా సామాజిక బాధ్యత ద్వారా స్వీయ పరిపక్వతను సాధించాలి. అప్పుడే వారి అభిప్రాయాలు విలువగలవిగా మారతాయి. భార్యగా కాదు – వ్యక్తిగా గుర్తింపు రావాలి.  

"ఆర్థిక స్వాతంత్ర్యం లేని మహిళలకు మనసులో మాట చెప్పే హక్కూ ఉండదు" అంటారు ఆమె.

---

✳️ **8. సరళమైన జీవితం – దీర్ఘకాల సుఖానికి మూలం**  

*బయట హంగులు ఉన్నా, లోపల ప్రశాంతత లేకపోతే జీవితం అసంపూర్ణం.*  

సాధారణ జీవనశైలి, వినయం, ధైర్యం, నిబద్ధత – ఇవే వాస్తవిక విలువలు. అవసరాలకు మించి ఆశించకపోవడం వల్ల మనస్సు ప్రశాంతంగా ఉంటుంది. స్నేహితులతో, కుటుంబంతో కలసి జీవించడం అసలైన సంపద.  

“ధనం ఉంటే గర్వంగా కాకుండా, వినయంగా ఉండే విధంగా జీవించాలి” అంటారు సుధా మూర్తి.

---

🌿 **ముగింపు:**  

శ్రీమతి సుధామూర్తి గారి జీవితం ఓ పాఠశాల. సంపద, విజయం ఉన్నా – వినయం, నైతికత, బాధ్యత అన్నీ సమపాళ్లలో ఉంటేనే జీవితం సాఫీగా సాగుతుంది. ఈ విలువలు ప్రతి దంపతికి మార్గదర్శకంగా ఉండగలవు. సుదీర్ఘ & సమతుల్య దాంపత్య జీవితం కోసం ఈ మాటలు మన జీవనశైలిలో నిలవాలి.

🙏 **పాఠం:** సంబంధాన్ని గెలవాలంటే, మనస్సును ఒప్పించాలి. మనిషిని కాదు.