Monday, August 25, 2025

 [8/12, 11:35] +91 63016 62240: 🌺🍁🌺🍁🌺🍁🌺🍁🌺

     *(12-08-2025)* 
     *సంకష్టహర చతుర్థి..*

🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀

సంకష్టహర చతుర్థి, దీన్నే సంకట చతుర్థి, సంకట చవితి అని కూడా అంటారు. నిజానికి ఇది సంకటహర చవితి. గణపతికి సంబంధించిన ఈ చతుర్థిని ఆలంబనగా చేసుకొని చేసే వ్రతాన్ని సంకటవ్రతం అంటారు.
ప్రతిమాసం కృష్ణపక్షంలో అంటే పౌర్ణమి తరువాత 3,4 రోజుల్లో చవితిగ వస్తుంది. ప్రదోషకాలంలో (సూర్యాస్తమయ సమయంలో) చవితి ఎప్పుడు వుంటుందొ ఆ రోజున సంకష్టహర చవితిగా లెక్కలోకి తీసుకోవాలి. రెండు రోజులు ప్రదోష సమయంలో చవితి ఉండటం సాధారణంగా జరగదు. ఒక వేళ ఎప్పుడైనా అలా జరిగితే రెండవ రోజున సంకటహర చవితిగా తెలుసుకోవాలి.

సాధారణంగా ఎక్కువ క్యాలెండర్లలోనూ, పంచాంగాలలోనూ సంకష్టహరచతుర్థి తెలియజేయబడి ఉంటుంది. ఈ వ్రతం ఆచరిస్తే జరగని పని లేదు.

ఈ వ్రతాన్ని 3, 5, 11 లేదా 21 నెలలు ఆచరిస్తారు. ఈ సంకట వ్రతాన్ని సంకట చవితి రోజున ప్రారంభించాలి. ప్రారంభించే రోజున స్నానానతరం గణపతిని పూజించి, తరువాత ఎరుపు లేద తెలుపు జాకెట్ పీస్ గాని, సుమారు అరమీటరు చదరం గల ఎరుపు లేద తెలుపు రంగుగల కాటన్ గుడ్డను గాని తీసుకొని గణపతి ముందుంచి దానికి పసుపు పెట్టి చిటికెడు కుంకుమ వేసి స్వామిని తలుచుకొని మనసులో వున్న కోరికను మనసార స్వామికి తెలిపి మూడు దోసిళ్ళు (గుప్పిళ్ళు) బియ్యాన్ని అందులో పొయ్యాలి. ఆ తరువాత 2 ఎండు ఖర్జురాలు, 2 వక్కలు, దక్షిణ ఉంచి తమలపాకులను అందులో వుంచాలి. మనసులొని కోరికను మరోసారి తలచుకొని మూటకట్టాలి. దానిని స్వామి ముందు ఉంచి ధూపం (అగరుబత్తి) వెలిగించి టెంకాయ లేద పళ్ళు నివేదన చేయాలి.

*సంకటహర చతుర్ధి వ్రత మహత్యం -*
*చాగంటి వారి ప్రవచనం*

ఇంట్లోనే ఒకచొట గణపతిని వుంచి ప్రదక్షిణ చేయవచ్చు. పూజలో ఉన్న గణపతిని తీయకూడదు. శారీరికంగానూ, మానసికంగానూ స్వామికి ఎంత సేవ చేశామన్నది ముఖ్యం. అంతేకానీ ఎన్ని టెంకాయలు సమర్పించాం, ఎన్ని పళ్ళు నివేదించాం అన్నది ముఖ్యం కాదు.
సూర్యాస్తమయం అయిన తరువాత స్నానం చేసి దీపం వెలిగించి స్వామికి లఘువుగా పూజ చేయాలి. "సూర్యాస్తమయం వరకు ఉడికించిన పదార్ధంగాని, ఉప్పు తగిలిన (కలిసిన) / వేయబడిన పదార్ధాలు తినకూడదు". పాలు, పళ్ళూ, పచ్చి కూరగాయలు తినవచ్చు. అనుకున్న సమయం (3,5,11 లేదా 21 'చవితి 'లు) పూర్తి అయ్యేవరకు ఇలాగే ప్రతి సంకటహర చవితికి చేయాలి. చంద్రోదయం తరువాత చంద్రదర్శనం లేదా నక్షత్ర దర్శనం చేసుకొని చంద్రునకు ధూప, దీప, నైవేద్యాలను సమర్పించి మాములుగా భోజనం చేయాలి. నియమం పూర్తి అయ్యాక ముడుపు కట్టిన బియ్యంతో పొంగలి చేసి స్వామికి నివేదించి సాయంత్రం భుజించాలి.
ఈ వ్రతం వల్ల ఏది కొరినా సిద్దిస్తుందని ప్రతీతి.

*సంకటహర గణపతి స్తోత్రం*

ప్రణమ్య శిరసా దేవం గౌరీపుత్రం వినాయకం 
భక్తావాసం స్మరేన్నిత్యమాయు: కామార్ధ సిద్ధయే
ప్రథమం వక్రతుండం చ ఏకదంతం ద్వితీయం
తృతీయం కృష్ణపింగాక్షం గజవక్త్రం చతుర్ధకం
లంబోదరం పంచమం చ షష్టం వికటమేవచ
సప్తమం విఘ్నరాజం చ ధూమ్రవర్ణం తధాష్టకం
నవమం ఫాలచంద్రం చ దశమంతు వినాయకం
ఏకాదశం గణపతిం ద్వాదశంతు గజాననమ్
ద్వాదశైతావి నామాని త్రిసంధ్యం యఃపఠేన్నిత్యం
నచవిఘ్నభయం తస్య సర్వసిద్ధికరం ప్రభో
విద్యార్దీ లభతే విద్యాం ధనార్దీ లభతే ధనం
పుత్రార్దీ లభతే పుత్రాన్ మోక్షార్ధీ లభతే గతిమ్
జపేత్ గణపతిస్తోత్రం చతుర్మాసై: ఫలం లభత్
సంవత్సరేణ సిద్ధించ లభతే నాత్ర సంశయః
అష్టభ్యో బ్రాహ్మణేభ్యశ్చ లిఖిత్వాయః సమర్పయేత్
తస్య విద్యా భవేత్సర్వా గణేశస్య ప్రసాదతః 

🌺🍁🌺🍁🌺🍁🌺🍁🌺
[8/12, 11:35] +91 63016 62240: 🍁🌾🍁🌾🍁🌾🍁🌾🍁

*ఈరోజు ప్రధాన సంకష్టహర చతుర్థి*

*సంకటహర చతుర్థి ‬పూజ -* 
*వ్రత విధానం - సమగ్ర వివరణ*

🍁🍁🍁🍁🍁🍁🍁🍁

గణపతికి అత్యంత ప్రీతిపాత్రమైన తిథులలో ప్రధానమైనది చవితి తిథి. 

అయితే ఈ చవితి లేదా చతుర్థి పూజను రెండు రకములుగా ఆచరించెదరు.

🌻 *మొదటిది వరదచతుర్థి*

🌻 *రెండవది సంకష్టహర చతుర్థి*

 🍁 *అమావాస్య తరువాత వచ్చే చతుర్థిరోజున చేసే వ్రతమును* 
*🌾"వరదచతుర్థి" అని,* 

 🍁 *పౌర్ణమి తరువాత వచ్చే చతుర్థిరోజున చేసే వ్రతమును* 
*🌾"సంకష్టహర చతుర్థి / సంకటహర చతుర్థి వ్రతం"  అంటారు.*

*ఇందులో... వరదచతుర్థి ని వినాయకవ్రతంగా వినాయక చవితి రోజున ఆచరించెదరు.* 
*సంకటములను తొలించే సంకట హర చతుర్థి వ్రతంను మాత్రం ఆలంబనంగా ఆచరిస్తూ ఉంటారు.*

ఒకవేళ సంకష్ట హర చతుర్థి మంగళవారం  వస్తే దానిని 
*అంగారక చతుర్థి* 
అని అంటారు. అలా కలిసి రావడం చాలా విశేషమైన పర్వదినం. 
అంగారక చతుర్థి 
(Angarika Chaturthi) 
నాడు సంకటహర చతుర్థి వ్రతం ఆచరించడం వల్ల జాతకములోని కుజదోష సమస్యలు తొలగడంతో పాటుగా చేసే పనులలో సంకటములన్నీ తొలగి సఫలత చేకూరునని ప్రతీతి.

ప్రతిమాసం కృష్ణపక్షంలో అనగా పౌర్ణమి తరువాత 3 , 4 రోజుల్లో చవితి వస్తుంది. ప్రదోషకాల సమయమునకు (సూర్యాస్తమయ సమయంలో) చవితి ఎప్పుడు వుంటుందో ఆ రోజున సంకష్టహర చవితిగా పరిగణించాలి. 

అయితే,  రెండు రోజులు ప్రదోష సమయంలో చవితి ఉండటం సాధారణంగా జరగదు. ఒక వేళ ఎప్పుడైనా అలా జరిగితే రెండవ రోజున సంకటహర చవితిగా గమనించాలి.

*సంకటహర చతుర్థి ‬ వ్రత పూజా విధానం*

సంకటహరచవితి వ్రతాన్ని 3, 5, 11 లేదా 21 నెలల పాటు ఆచరించాలి.
ఈ వ్రతాన్ని బహుళ చవితి నాడు ప్రారంభించాలి.

వ్రతాచరణ రోజున ప్రాతఃకాలమే శిరస్సున స్నానం చేసి ,తరువాత గణపతిని పూజించాలి. అరమీటరు పొడవు ఉన్న తెలుపు లేదా ఎరుపు రవిక గుడ్డముక్క తీసుకుని వినాయకుడి ముందు పెట్టి దానిని పసుపు,  కుంకుమలతో అలంకరణను చేయాలి. మనస్సులోని కోరికను తలచుకొని మూడు గుప్పిళ్ళ బియ్యాన్ని గుడ్డలో వేసిన తరువాత తమలపాకులో రెండు ఎండు
ఖర్జూరాలు , రెండు వక్కలు , దక్షిణ పెట్టి మనసులోని కోరికను మరొకసారి తలచుకుని మూటకట్టాలి.
 
*సంకటనాశన గణేశ స్తోత్రం , సంకటహర చతుర్థి వ్రతకథ* ను చదవవలెను.

ఆ మూటను స్వామి ముందు పెట్టి ధూపం వెలిగించి కొబ్బరికాయ లేదా పళ్ళు స్వామికి నివేదించాలి. తదుపరి గణపతి ఆలయానికి వెళ్ళి 3 లేక 11 లేక 21 ప్రదక్షిణాలు చేయాలి♪.శక్త్యానుసారము గరిక పూజను కాని ,గణపతి హోమమును కాని చేయించుకొనవచ్చును.
సూర్యాస్తమయం వరకూ పూజ చేసిన వినాయకుడిని కదపరాదు. సూర్యుడు అస్తమించిన తరువాత స్నానం చేసి దీపం వెలిగించి తిరిగి వినాయకుడికి లఘువుగా పూజ చేయాలి.

నియమం పూర్తైన తరువాత వినాయకుడికి కట్టిన ముడుపు బియ్యంతో పొంగలి చేసి స్వామికి నివేదించి సాయంత్రం తినాలి.

*సంకట హర చతుర్ధి వ్రత కథ:*

 ఒకానొకనాడు ఇంద్రుడు తన విమానంలో బృఘండి (వినాయకుని గొప్ప భక్తుడు) అనే ఋషి దగ్గర్నించి ఇంద్రలోకానికి తిరిగి వెళుతుండగా ఘర్‌సేన్‌ అనే రాజు రాజ్యం దాటే సమయంలో , అనేక పాపములు చేసిన ఒకానొక వ్యక్తి ఆకాశంలో పయనించే ఆ విమానం పై దృష్టి సారించాడు. అతని దృష్టి సోకగానే ఆ విమానం చటుక్కున భూమిపై అర్ధాంతరంగా ఆగిపోవటం జరిగింది. ఆ ఇంద్ర విమానం అద్భుతమైన వెలుగుకి ఆశ్చర్యచకితుడైన ఆ దేశపు రాజు సురసేనుడు గబగబ బయటికి వచ్చి ఆ అద్భుతాన్ని అచ్చెరువు చెందుతూ తిలకించసాగాడు.

 అక్కడ ఇంద్రుని చూసి ఎంతో సంతోషానికి లోనైన మహారాజు ఆనందంతో నమస్కరించారు. ఇంద్రునితో అక్కడ విమానం ఎందుకు ఆపినారో కారణం అడిగాడు. అపుడు ఇంద్రుడు… ఓ రాజా! మీ రాజ్యంలో పాపాలు అధికంగా చేసిన వ్యక్తి ఎవరిదో దృష్టి సోకి విమానం మార్గమధ్యలో అర్ధాంతరంగా ఆగింది అని చెప్పాడు. అపుడు ఆ రాజు, అయ్యా! మరి మళ్ళీ ఆగిపోయిన విమానం ఎలా బయలుదేరుతుంది అని అడిగాడు వినయంగా!

అపుడు ఇంద్రుడు ఇవాళ పంచమి , నిన్న చతుర్ధి. నిన్నటి రోజున ఎవరైతే ఉపవాసం చేసారో , వారి పుణ్యఫలాన్ని నాకిస్తే నా విమానం తిరిగి బయలుదేరుతుంది అని చెప్పాడు. సైనికులంతా కలిసి రాజ్యం అంతా తిరిగారు అన్వేషిస్తూ.. ఒక్కరైనా నిన్నటి రోజున ఉపవాసం చేసిన వారు కనబడకపోదురా? అని?!!   కానీ దురదృష్టవశాత్తు అలా ఎవరూ దొరకలేదు. అదే సమయంలో కొందరు సైనికుల దృష్టిలో ఒక గణేషదూత వచ్చి మరణించిన స్త్రీ మృతదేహాన్ని తీసుకెళ్ళటం కనబడింది. సైనికులు వెంటనే ఎంతో పాపాత్మురాలైన స్త్రీని ఎందుకు గణేష లోకానికి తీసుకువెడుతున్నారని ప్రశ్నించారు. 
దానికి గణేశ దూత ,
*‘నిన్నంతా ఈ స్త్రీ ఉపవాసం వుంది. తెలియకుండానే ఏమీ తినలేదు. చంద్రోదయం అయిన తర్వాత లేచి కొంత తిన్నది. రాత్రంతా నిద్రించి చంద్రోదయ సమయాన నిద్రలేచి కొంత తినటం వల్ల ఆమెకి తెలియకుండానే సంకష్ట చతుర్ధి వ్రతం చేసింది. ఈ రోజు మరణించింది.’* 
అని చెప్పాడు.

అంతేకాక ఎవరైనా తమ జీవితకాలంలో ఒక్కసారైనా ఈ వ్రతం చేస్తే వారు గణేష లోకానికి గాని స్వనంద లోకానికి గాని చేరుకోటం మరణానంతరం తథ్యం అని చెప్పాడు. 

గణేషుని దూతని అపుడు సైనికులు ఎంతో బ్రతిమాలారు. ఆ స్త్రీ మృతదేహాన్ని తమకిమ్మని , అలా చేస్తే విమానం తిరిగి బయలుదేరుతుందని ఎంతో చెప్పారు♪. ఆమె పుణ్య ఫలాన్ని వారికివ్వటానికి గణేషుని దూత అంగీకరించనే లేదు. ఆమె దేహం మించి వీచిన గాలి ఆ విమానం ఆగిపోయిన చోట చేరి విస్పోటనం కలిగించింది. మృతదేహం పుణ్యఫలం పొందినది కావటం వలన ఆ దేహాన్ని తాకిన గాలి సైతం పుణ్యం పొందింది. దాని వలన ఇంద్రుని విమానం బయలుదేరిందని చెప్పచ్చు.

*ఈ కథ సంకష్ట హర చవితి ప్రాముఖ్యత , ఆధ్యాత్మిక విలువలతో పాటు సంకష్ట చవితి ఉపవాసం మొదలైన విషయాలు తెలుపుతున్నది.*

వినాయకుని భక్తులందరి దృష్టిలోనూ ఈ వ్రతం చేయటం వలన చాలా పుణ్యం పొందుతారని భావన! ఈ వ్రత మహత్యం వలన ఈ వ్రతం ఆచరించిన వారు ఎవరైనా గణేషుని లోకానికి లేదా స్వనంద లోకానికి వెడతారని అక్కడ భగవంతుని ఆశీస్సుల వల్ల ఎంతో ఆనందాన్ని అనుభవిస్తారని అంటారు.

*గణపతి ప్రార్ధన*

*శుక్లాంబరధరం విష్ణుం శశివర్ణం చతుర్భుజం !*
*ప్రసన్నవదనం ధ్యాయేత్సర్వవిఘ్నోపశాంతయే !!*

*గణనాయకాష్టకం*

ఏకదంతం మహాకాయం తప్తకాంచనసన్నిభమ్
లంబోదరం విశాలాక్షం వందేహం గణనాయకమ్

మౌంజీ కృష్ణాజినధరం నాగయజ్ఞోపవీతమ్
బాలేందుశకలం మౌళీ , వందేహం గణ నాయకమ్

చిత్రరత్నవిచిత్రాంగం , చిత్రమాలా విభూషితమ్
కామరూపధరం దేవం , వందేహం గణనాయకమ్

గజవక్త్రం సురశ్రేష్ఠం , కర్ణచామర భూషితమ్
పాశాంకుశధరం దేవం వందేహం గణ నాయకమ్

మూషికోత్తమ మారుహ్య దేవాసురమహాహవే
యోద్ధుకామం మహావీరం వందేహం గణ నాయకమ్

యక్షకిన్నెర గంధర్వ , సిద్ధ విద్యాధరైస్సదా
స్తూయమానం మహాబాహుం వందేహం గణ నాయకమ్

అంబికాహృదయానందం , మాతృభి: పరివేష్టితమ్
భక్తిప్రియం మదోన్మత్తం , వందేహం గణ నాయకమ్

సర్వవిఘ్నహరం దేవం , సర్వవిఘ్నవివర్జితమ్
సర్వసిద్ధి ప్రదాతారం , వందేహం గణ నాయకమ్

గణాష్టకమిదం పుణ్యం , యః పఠేత్ సతతం నరః
సిద్ధ్యంతి సర్వకార్యాణి విద్యావాన్ ధనవాన్ భవేత్

*ఇతి శ్రీ గణనాయకాష్టకం*

*సంకటహర గణపతి స్తోత్రం*

ప్రణమ్య శిరసా దేవం గౌరీపుత్రం వినాయకం భక్తావాసం స్మరేన్నిత్యమాయు: కామార్ధ సిద్ధయే
ప్రథమం వక్రతుండం చ ఏకదంతం ద్వితీయం
తృతీయం కృష్ణపింగాక్షం గజవక్త్రం చతుర్ధకం
లంబోదరం పంచమం చ షష్టం వికటమేవచ
సప్తమం విఘ్నరాజం చ ధూమ్రవర్ణం తధాష్టకం
నవమం ఫాలచంద్రం చ దశమంతు వినాయకం
ఏకాదశం గణపతిం ద్వాదశంతు గజాననమ్
ద్వాదశైతావి నామాని త్రిసంధ్యం యఃపఠేన్నిత్యం
నచవిఘ్నభయం తస్య సర్వసిద్ధికరం ప్రభో
విద్యార్దీ లభతే విద్యాం ధనార్దీ లభతే ధనం
పుత్రార్దీ లభతే పుత్రాన్ మోక్షార్ధీ లభతే గతిమ్
జపేత్ గణపతిస్తోత్రం చతుర్మాసై: ఫలం లభత్
సంవత్సరేణ సిద్ధించ లభతే నాత్ర సంశయః
అష్టభ్యో బ్రాహ్మణేభ్యశ్చ లిఖిత్వాయః సమర్పయేత్
తస్య విద్యా భవేత్సర్వా గణేశస్య ప్రసాదతః

*విఘ్నేశ్వర నమస్కార స్తోత్రం*

జయ విఘ్నేశ్వర ! నమో నమో , జగద్రక్షకా ! నమో నమో
జయకర ! శుభకర ! సర్వపరాత్పర ! జగదుద్ధారా ! నమో నమో

మూషిక వాహన ! నమోనమో , మునిజనవందిత ! నమో నమో
మాయా రాక్షస మదాపహరణా ! మన్మధారిసుత ! నమో నమో

విద్యాదాయక ! నమో నమో , విఘ్నవిదారక , నమో నమో
విశ్వసృష్టి లయ కారణ శంభో ! విమల చరిత్రా ! నమో నమో !

గౌరీప్రియ సుత నమో నమో గంగానందన నమో నమో
అధర్వాద్భుతగానవినోదా ! గణపతిదేవా ! నమోనమో !

నిత్యానంద ! నమో నమో , నిజఫలదాయక ! నమో నమో
నిర్మలపురవర ! నిత్యమహోత్సవ ! రామనాథ సుత నమో నమో!

 *సంకష్టహర చతుర్థి రోజున గణపతికి, చంద్రునికి సమర్పించే అర్ఘ్యములు చాలా ముఖ్యము.* 

*సంకష్టహర చతుర్థి రోజున  గణపతికి ఇచ్చే మూడు అర్ఘ్యములు*

దోసిలితో నీరు, పుష్పములు, గంధమును ఉంచుకొని స్వామికి చూపించి పళ్ళెములో వదలాలి. 

*శ్లోకం. 1*

*గౌరీసుత నమస్తేస్తు సర్వసిధ్ధి ప్రదాయక !*
*సర్వ సంకటనాశార్ధం గృహాణార్ఘ్యం నమోస్తుతే !!*

శ్రీ సంకష్టహర గణపతయే నమః *ప్రథమార్ఘ్యం* సమర్పయామి.

*శ్లోకం. 2*

*విఘ్ననాశాయ దేవేశ విఘ్నరాజ నమామ్యహం !*
*తత్ప్రసాదేన సర్వాణి-కార్యాణి చ కరోమ్యహమ్ !!*

శ్రీ సంకష్టహర గణపతయే నమః *ద్వితీయార్ఘ్యం* సమర్పయామి.

*శ్లోకం. 3*

*ఫాలచంద్ర నమస్తుభ్యం భక్తానాం భద్రదాయక !*
*గంధ పుష్పై ఫలైర్యుక్తం గృహాణార్ఘ్యం మయార్పితమ్ !!*

శ్రీ సంకష్టహర గణపతయే నమః *తృతీయార్ఘ్యం* సమర్పయామి.

*సంకష్టహర చతుర్థి రోజున  చంద్రునికి  ఇచ్చే మూడు అర్ఘ్యములు*

*శ్లోకం* ||
*నమస్సోమాయ దేవాయ ద్విజరాజాయ పాలినే !*
*పాహిమాం కృపయా దేవ నక్షత్రేశ నమోస్తుతే !!*

అని చంద్రుని ప్రార్ధించి, ఈ దిగువ మంత్రముతో చంద్రునకు *మూడు* అర్ఘ్యములను ఇవ్వవలెను.

*శ్లోకం.1*

*క్షీరోదార్ణవ సంభూత అత్రినేత్ర సముద్భవ !*
*గృహాణార్ఘ్యం మయాదత్తం రోహిణ్యా సహిత ప్రభో !!*

శ్రీ రోహిణీ చంద్రమసేనమః *ప్రథమార్ఘ్యం* సమర్పయామి.

*శ్లోకం. 2*

*నమస్తే రోహిణీశాయ సుధారూప నిశాకర*
*గృహాణార్ఘ్యం మయాదత్తం రమానుజ నమోస్తుతే !!*

శ్రీ రోహిణీ చంద్రమసేనమః *ద్వితీయార్ఘ్యం* సమర్పయామి

*శ్లోకం. 3*

*క్షీరసాగర సంభూత సుధారూప నిశాకర*
*గృహాణార్ఘ్యం మయాదత్తం రోహిణ్యా ఏహిలోప్రభు*
*గృహాణార్ఘ్యం మయాదత్తం రమానుజ నమోస్తుతే !!*

శ్రీ రోహిణీ చంద్రమసేనమః *తృతీయార్ఘ్యం* సమర్పయామి

🌻🌻🌻🌻🌻🌻🌻🌻🌻

No comments:

Post a Comment