పూర్వం ఒక గ్రామంలో ఒక బ్రాహ్మణుడు ఉండేవాడు. వేదాలు చదవడం, ధర్మాన్ని పాటించడం వదిలేసి, ఒక బోయదాని పెళ్లి చేసుకున్నాడు. మాంసం తినడం మొదలు పెట్టి హింసతో కూడిన జీవితం సాగించసాగాడు. ఇంద్రియ సుఖాలు మాత్రమే ముఖ్యం అనుకున్నవాడు. అలాంటి వాళ్లు మంచి పనులను వదిలేసి చెడు పనులు చేయడానికి కూడా వెనుకాడరు.

ఒకసారి, కొంత డబ్బు సంపాదించాలనే ఆలోచనతో, కొంతమంది వ్యాపారులతో కలిసి వాణిజ్యం కోసం పొరుగు దేశానికి వెళ్లాడు. ప్రయాణమధ్యలో వారు అడవి దాటుతుండగా ఒక మత్తు ఏనుగు వారిని తరిమింది. అందరూ ప్రాణభయంతో పరుగులు పెట్టారు. బ్రాహ్మణుడు తన స్నేహితుల నుండి వేరుగా పడిపోయి, ఒక పెద్ద మఱ్ఱి చెట్టు దగ్గర అలసిపోయి కింద పడిపోయాడు.

ఆ చెట్టులో నాడీజంఘుడు అనే బకరాజు నివసించేవాడు. అతడు మంచి మనసున్నవాడు, అతిధుల్ని ఆత్మీయంగా స్వాగతించే వాడు. అతన్ని చూసి జాలిపడి పండ్లూ ఇచ్చి, రెక్కలతో గాలి చేసి విశ్రాంతినిచ్చాడు. రాత్రి అయిపోయింది కాబట్టి, “ఈ అడవిలో మూడు కిలోమీటర్ల దూరంలో మధువ్రజం అనే రాజ్యం ఉంది. అక్కడ విరూపాక్షుడు అనే రాజు ఉంటాడు. అతను నా మంచి మిత్రుడు. అతను రాక్షసుడైనా మంచివాడు, ధర్మాన్ని పాటించేవాడు. నువ్వు వెళ్లి అతన్ని కలవచ్చు,” అని అన్నాడు. ఆ రాత్రి అతనికి రక్షణగా నాడు మేల్కొన్నాడు.

మరుసటి రోజు బ్రాహ్మణుడు మధువ్రజానికి బయలుదేరాడు. నాడీజంఘుని మిత్రుడని తెలిసినప్పుడు, రాజ సేవకులు అతన్ని గౌరవంగా రాజు వద్దకు తీసుకెళ్లారు. విరూపాక్షుడు, బ్రాహ్మణుని ముఖం చూసిన వెంటనే అతడు మంచి వాడుకాదని గ్రహించాడు. కానీ అతను నాడీజంఘుని మిత్రుడు కాబట్టి గౌరవంగా ఆహ్వానించి, బహుమతులిచ్చి పంపించాడు.

బ్రాహ్మణుడు ఆ బహుమతులతో తిరిగి నాడీజంఘుని వద్దకు వచ్చాడు. అలసిపోయి పడుకున్నాడు. కానీ మంచి మారని అతడి మనసు, దయ చూపిన నాడీజంఘునినే చంపాలనుకుంది. “ఈ కొంగ బలంగా ఉంది. దీని మాంసం రుచిగా ఉంటుంది,” అని అనుకొని ఒక కర్రతో తలపై కొట్టి చంపేశాడు. మాంసం తీసుకొని బయలుదేరాడు.

విరూపాక్షుడికి ఇది తెలిసి, తన సైనికులను పంపి నిజం కనుక్కొని, ఆ బ్రాహ్మణునిని పట్టించి తేవాలని చెప్పాడు. అతన్ని చూసిన విరూపాక్షుడు, “ఇలాంటి కృతఘ్నుడికి (చేసిన ఉపకారాన్ని మర్చిపోయిన వాడికి) శిక్ష తప్పదు. దయ చూపినవాడినే చంపినవాడిని ముక్కలుగా నరికి తినివేయండి,” అన్నాడు.

కానీ భటులు, “ఇలాంటి నరపిశాచి మాంసం మేము తినలేము,” అని చెప్పి, అతన్ని కుక్కల ముందు వేశారు. కానీ కుక్కలు కూడా ఆ మాంసాన్ని తినలేకపోయాయి!

విరూపాక్షుడు నాడీజంఘుని శరీరాన్ని చేర్చి, దహన సంస్కారాలు చేశాడు. బ్రహ్మదేవుడు నాడీజంఘుని మరణం గురించి తెలుసుకొని, కామధేనువును పంపి మళ్లీ బ్రతికించాడు. నాడీజంఘుడు బ్రతికి వచ్చి విరూపాక్షునిని చూసి ఆనందించాడు.

అతడు తన మిత్రుడిని బ్రతికించినందుకు ఆనందిస్తూ, “బ్రహ్మదేవా! పాపం… నా ఇంటికి వచ్చిన అతిథి నా చేతిలో చనిపోవడం నాకు బాధగా ఉంది. దయచేసి అతనిని కూడా బ్రతికించండి,” అని ప్రార్థించాడు. బ్రహ్మదేవుడు అతని క్షమను చూసి ఆశ్చర్యపడి, బ్రాహ్మణుడినీ బ్రతికించాడు.

ఆ తరువాత నాడీజంఘుడు అతనికి ధనాన్ని కూడా తిరిగి ఇచ్చి గౌరవంగా పంపించాడు. కానీ బ్రహ్మదేవుడు,

“ఇతడు ఇప్పుడు బ్రతికినా, ఇతడి పాపానికి ఫలితాలు తప్పవు. కృతఘ్నత అనేది పెద్ద పాపం. దానికి నిష్కృతి ఉండదు,”

అని అన్నాడు.

ఈ కథలో బోధలు:

ధర్మాన్ని వదిలి చెడు మార్గం ఎంచుకుంటే చివరికి నాశనం తప్పదు.

అతిథిని గౌరవించాలి – అతిథి దేవుడు అనే భావన మన సంస్కృతిలో ఉన్నది.

కృతఘ్నత – చేసిన మంచి పనిని మరచిపోయి ద్రోహం చేయడం — అత్యంత పెద్ద పాపం.

ధర్మాన్ని పాటించేవారిని దేవతలే కాపాడతారు.

క్షమించగలిగే మహనీయత ఉన్న రాజులు నిజమైన ధర్మపరులు.