Sunday, July 6, 2025

మంగళంపల్లి బాలమురళీకృష్ణ గారు. ఆయన జన్మదినం సందర్భంగా

 భారతీయ కర్ణాటక సంగీత లోకంలో ఒక అపురూపమైన రతనం. వారు కేవలం గాయకుడే కాక, వయోలిన్ విద్వాంసుడు, వాగ్గేయకారుడు, సినీ సంగీత దర్శకుడు, నటుడు అనే బహుముఖ పాత్రలలో సంగీత ప్రపంచాన్ని సుసంపన్నం చేశారు మంగళంపల్లి బాలమురళీకృష్ణ గారు. ఆయన జన్మదినం సందర్భంగా, ఈ సంగీత మహాశిల్పి జీవితం, సంగీత సాధన, విశేషాలను స్మరించుకోవడం ఒక గౌరవం.

     🌿🌺🌿🌺🌿🌺🌿🌺🌿🌺🌿🌺🌿

ఆంధ్రప్రదేశ్‌లోని శంకరగుప్తంలో 1930 జూలై 6న జన్మించిన బాలమురళీకృష్ణ, సంగీత కుటుంబంలో పుట్టిన వరం పొందారు. ఆయన తండ్రి పట్టాభిరామయ్య ఒక ప్రఖ్యాత వీణా విద్వాంసుడు, తల్లి సూర్యకాంతమ్మ కూడా సంగీతంలో నైపుణ్యం కలిగిన వ్యక్తి. బాలమురళీకృష్ణ బాల్యంలోనే సంగీతంపై అపారమైన ఆసక్తిని ప్రదర్శించారు. ఆరేళ్ల వయసులోనే వారు సంగీత ప్రదర్శనలు ఇవ్వడం ప్రారంభించారు.
.......
1938 జూలైలో ఎనిమిదేళ్ళ ప్రాయంలో విజయవాడలో తన గురువు పారుపల్లి రామకృష్ణయ్య, అతను గురువు సుసర్ల దక్షిణామూర్తి పేరున ఏర్పాటు చేసిన సద్గురు ఆరాధనోత్సవాలు సందర్భంగా మొట్టమొదటి సారిగా కచేరి చేశాడు.ఇదే కార్యక్రమంలో అతని గానానికి ముగ్ధుడైన హరికథ విద్వాంసుడు ముసునూరి సత్యనారాయణ అతని పేరు మురళీకృష్ణకు ముందు బాల అని చేర్చి బాలమురళీకృష్ణ అని పిలిచాడు. ఆలా వారి పేరు బాలమురళీకృష్ణ గా స్థిరపడింది.

◾ సంగీతంలో బహుముఖ ప్రతిభ.....

బాలమురళీకృష్ణ తన వృత్తి జీవితాన్ని చాలా చిన్న 
వయసులో ప్రారంభించాడు. ఇప్పటి వరకు ప్రపంచవ్యాప్తంగా 25,000 కచేరీలు చేశాడు. సంగీతంలోని అన్ని విభాగాలలోను విస్తారమైన పాండిత్యము, మంత్రముగ్దులను చేసే గాత్రం, కంపోసింగ్ లో ప్రత్యేక శైలి అతన్ని సంగీత సామ్రాజ్యంలో అత్యున్నత శిఖరాలకు చేర్చింది. హిందుస్తానీ సంగీతంలోని సంగీతకారులతో కలిసి పనిచేశాడు. జుగల్ బందీ తరహా కచేరీల రూపకల్పనకి ఆద్యుడు. ఈ తరహా కచేరీ మొట్టమొదట పండిట్ భీమ్ సేన్ జోషితో కలిసి ముంబయిలో నిర్వహించారు. పండిట్ హరిప్రసాద్ చౌరాసియా, కిషోరీ అమోన్కర్, మొదలగు వారితో కూడా జుగల్ బందీ కచేరీలు చేసాడు. ఈ కచేరీలు అతనికి దేశం మొత్తంలో ప్రజాదరణ తీసుకురావడమే కాక, సంగీతం ద్వారా దేశ సమైక్యతను పెంపొందించడానికి దోహదపడ్డాయి. బాలమురళీకృష్ణ వయోలిన్, వయోలా, వీణ, మృదంగం మెదలగు సంగీతవాయిద్యాలు వాయించడంలో ప్రావీణ్యం సంపాదించాడు. ఎన్నో జాతీయ, అంతర్జాతీయ పురస్కారాలు అందుకొన్నాడు. ఇతను తిరుపతి తిరుమల దేవస్థానము, శృంగేరీ పీఠాలకు ఆస్థాన విద్వాంసుడు.
......
బాలమురళీకృష్ణ ఒక సంగీత విద్వాంసుడిగా కేవలం గాయకుడిగానే కాక, వయోలిన్, మృదంగం, కంజీరా వంటి వాయిద్యాలలో కూడా అసాధారణ నైపుణ్యం చూపారు. ఆయన స్వర శైలి, రాగాల సృజనాత్మక ప్రదర్శన, తాళ లయ నైపుణ్యం కర్ణాటక సంగీత ప్రియులను ఎల్లప్పుడూ ఆకర్షించాయి. ఆయన కచేరీలు సాంప్రదాయానికి కట్టుబడి ఉంటూనే, సృజనాత్మకతతో మెరిసేవి. ఆయన స్వయంగా రచించిన కృతులు, తిల్లానాలు, జావళీలు, భక్తి గీతాలు సంగీత ప్రపంచంలో చిరస్థాయిగా నిలిచాయి.
......
ఆయన కర్ణాటక సంగీతంలో అనేక కొత్త రాగాలను సృష్టించారు. 'మహతి', 'సుముఖం', 'లవంగి' వంటి రాగాలు ఆయన సృజనాత్మకతకు నిదర్శనాలు. ఈ రాగాలు సంగీత లోకంలో విప్లవాత్మకమైన ఆవిష్కరణలుగా గుర్తింపు పొందాయి.

◾ సినీ సంగీతం మరియు నటన......

సంగీతంలోనే కాక, సినిమా రంగంలోనూ బాలమురళీకృష్ణ 
తన ప్రతిభను చాటారు. 'భక్త ప్రహ్లాద' చిత్రంలో నారదుడిగా, మలయాళ చిత్రం 'సందెని సింధూరం'లో నటించారు. అనేక తెలుగు, తమిళ, కన్నడ చిత్రాలకు సంగీత దర్శకుడిగా వ్యవహరించి, ఆకట్టుకునే సంగీతాన్ని అందించారు. ఆయన గాయకుడిగా పాడిన 'నీ దయ రాగా' (సంకరాభరణం), 'పలుకే బంగారమాయెనా' (శ్రీ రామపట్టాభిషేకం) వంటి పాటలు ఇప్పటికీ సంగీత ప్రియుల హృదయాలలో నీరాజనం పొందుతున్నాయి.

◾గౌరవాలు మరియు పురస్కారాలు.....

బాలమురళీకృష్ణ గారి సంగీత సాధనకు గుర్తింపుగా అనేక పురస్కారాలు, గౌరవాలు లభించాయి. భారత ప్రభుత్వం నుండి పద్మశ్రీ (1971), పద్మభూషణ్ (1991), పద్మ విభూషణ్ (1999) వంటి అత్యున్నత పురస్కారాలు అందుకున్నారు. అంతేకాక, ఫ్రాన్స్ ప్రభుత్వం నుండి 'చెవెలియర్ ఆఫ్ ది ఆర్డర్ ఆఫ్ ఆర్ట్స్ అండ్ లెటర్స్' గౌరవం పొందారు. అనేక విశ్వవిద్యాలయాలు ఆయనకు గౌరవ డాక్టరేట్లను ప్రదానం చేశాయి. ప్రపంచవ్యాప్తంగా 25,000కు పైగా కచేరీలు ఇచ్చిన ఆయన, సంగీత లోకంలో ఒక శిఖరంగా నిలిచారు.

◾వ్యక్తిగత జీవితం మరియు మరణం....

బాలమురళీకృష్ణ గారు తన సంగీత సాధనతో పాటు, సరళమైన జీవన శైలికి కూడా ప్రసిద్ధులు. 2016 నవంబర్ 22న, చెన్నైలోని తన స్వగృహంలో, మధ్యాహ్న భోజనం తర్వాత నిద్రలోనే అనాయాస మరణం పొందారు. ఆయన మరణం సంగీత లోకానికి తీరని లోటు. అయినప్పటికీ, ఆయన సంగీతం, కృతులు, రాగాలు ఇప్పటికీ సంగీత ప్రియులను ఆనందపరుస్తూనే ఉన్నాయి.

◾వారసత్వం....

బాలమురళీకృష్ణ గారి సంగీతం సాంప్రదాయం మరియు ఆధునికతల సమ్మేళనం. ఆయన సృజనాత్మకత, రాగాల పరిశీలన, స్వర లయ నైపుణ్యం భావితరాల సంగీతకారులకు స్ఫూర్తిదాయకం. ఆయన రచించిన కృతులు, కచేరీలు, సినీ సంగీతం ఇప్పటికీ ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఆదరణ పొందుతున్నాయి. ఆయన జన్మదినం సందర్భంగా, ఈ మహానుభావుడి సంగీత ప్రస్థానాన్ని స్మరించుకోవడం, ఆయన సాధనను గౌరవించడం ప్రతి సంగీత ప్రియుడి బాధ్యత.
......
మంగళంపల్లి బాలమురళీకృష్ణ గారు కేవలం సంగీతకారుడు మాత్రమే కాదు, సంగీతంలో ఒక యుగపురుషుడు. ఆయన సంగీత సౌరభం ఎప్పటికీ చిరస్థాయిగా నిలిచి, భావితరాలను ప్రేరేపిస్తుంది.

మహమ్మద్ గౌస్ 

         🌿🌺🌿🌺🌿🌺🌿🌺🌿🌺🌿🌺🌿

No comments:

Post a Comment