*ఆన్‌లైన్ గాలం..*

*నాయనమ్మ నేర్పిన పాఠం*

*అనగనగా ఒక అందమైన గ్రామం. ఆ గ్రామంలో సత్యవతి అనే ఒక వృద్ధురాలు ఉండేది. ఆమెకు టెక్నాలజీపై పెద్దగా అవగాహన లేదు, కానీ జ్ఞానం, అనుభవం పుష్కలంగా ఉండేవి. ఆమె మనవరాలు, లాస్య, ఆధునిక ప్రపంచంలో మునిగి తేలుతూ ఉండేది. ఎప్పుడూ స్మార్ట్‌ఫోన్‌తోనే కాలం గడిపేది.*

*ఒకరోజు, లాస్య తన ఫోన్‌లో కొత్తగా వచ్చిన ఒక యాప్ గురించి సత్యవతికి చెప్పింది. "అమ్మమ్మా, ఈ యాప్ చాలా బాగుంది! ఇందులో ఒక పెద్ద బహుమతి గెలుచుకోవడానికి ఒక క్విజ్ ఉంది. నేను సరిగ్గా సమాధానం చెబితే, నాకు లక్ష రూపాయలు వస్తాయి!" అని ఉత్సాహంగా చెప్పింది.*

*సత్యవతి నెమ్మదిగా నవ్వి, "బహుమతి అంటే సంతోషమే లాస్యా, కానీ దాని వెనుక ఏదో ఒక ఉచ్చు ఉండొచ్చు. సులభంగా వచ్చే డబ్బు ఎప్పుడూ ప్రమాదకరమే. అడిగినవన్నీ ఇచ్చేయకు." అంది.*

*లాస్య ఆమె మాటలు వినకుండా, ఆ యాప్‌లో క్విజ్ ఆడింది. కొన్ని ప్రశ్నలకు సమాధానం చెప్పగానే, "మీరు లక్ష రూపాయల బహుమతి గెలుచుకున్నారు! దాన్ని పొందడానికి మీ బ్యాంక్ వివరాలు, ఆధార్ నెంబర్, మరియు OTP ఇవ్వండి." అని ఒక సందేశం వచ్చింది. లాస్య సంబరపడిపోయి, వెంటనే వివరాలు ఇవ్వడానికి సిద్ధపడింది.*

*సత్యవతి ఆమెను ఆపి, "ఆగు లాస్యా! నిజంగా బహుమతి ఇస్తే, వారు నీ వివరాలు ఎందుకు అడుగుతారు? ముఖ్యంగా OTP ఎందుకు అడుగుతారు? అది నీ బ్యాంకు ఖాతాకు తాళం లాంటిది. దాన్ని ఎవరికీ ఇవ్వకూడదు." అని హెచ్చరించింది.*

*"ఛీ అమ్మమ్మా, నీకు తెలియదులే. ఇది కొత్త ట్రెండ్. వాళ్ళు నా నమ్మకాన్ని పరీక్షించడానికి అడుగుతున్నారేమో!" అంది లాస్య తేలిగ్గా.*

*సత్యవతి కూర్చుని, "ఒక అడవిలో ఒక తెలివైన జింక ఉండేది. అది ప్రతిరోజూ పచ్చిక బయళ్లలో మేసేది. ఒకరోజు ఒక తోడేలు వచ్చి, 'జింకా, నీకు స్వర్గం లాంటి ఒక కొత్త పచ్చిక బయలు చూపిస్తాను. అక్కడ ఎవరూ ఉండరు, నువ్వు హాయిగా మేయొచ్చు. కానీ దానికి ముందు, నీ ఆచూకీ, నీ బలహీనతలు, నువ్వు ఎక్కడికి వెళ్తావో నాకు చెప్పాలి.' అంది. జింక వెంటనే అనుమానించి, 'నా ఆచూకీ నీకెందుకు? నువ్వు నన్ను స్వర్గానికి తీసుకెళ్లే మిత్రుడవైతే, ముందు నువ్వు వెళ్ళు, నేను నీ వెనకే వస్తాను.' అని అంది. ఆ తోడేలు జింక మాటలకు నిరాశపడి పారిపోయింది. ఎందుకంటే ఆ తోడేలు జింక ఆచూకీ తెలుసుకుని వేటాడాలని అనుకుంది." అని ఒక చిన్న కథ చెప్పింది.*

*"చూడు లాస్యా, ఈ డిజిటల్ ప్రపంచంలో కూడా అలాంటి 'తోడేళ్లు' చాలా ఉన్నాయి. వారు నీకు ఆశ చూపిస్తారు, కానీ నీ సమాచారాన్ని, డబ్బును దోచుకోవాలని చూస్తారు. నీ స్మార్ట్‌ఫోన్ ఒక అడవి లాంటిది, నువ్వు జాగ్రత్తగా ఉండాలి." అని వివరించింది.*

*సత్యవతి మాటలు లాస్యకు మెరుపుతీగలా తగిలాయి. ఆమె వెంటనే ఆ యాప్‌ను డిలీట్ చేసింది మరియు బ్యాంక్ వివరాలు ఇవ్వకుండా ఆగిపోయింది. కొన్ని రోజుల తర్వాత, టీవీలో, పేపర్లలో ఇలాంటి ఆన్‌లైన్ మోసాల గురించి వార్తలు వచ్చాయి. తన అమ్మమ్మ మాటలు ఎంత నిజమో లాస్యకు అప్పుడు అర్థమైంది.*

*నీతి:*

*ప్రస్తుత డిజిటల్ ప్రపంచంలో, అపరిచిత ఆశలకు, ఉచిత ఆఫర్లకు సులభంగా లొంగకూడదు. తెలివిగా ఆలోచించాలి, అనుమానం వస్తే పెద్దల సలహా తీసుకోవాలి లేదా నిపుణులను సంప్రదించాలి. మన వ్యక్తిగత సమాచారం, ముఖ్యంగా బ్యాంకింగ్ వివరాలు, OTPలు ఎట్టి పరిస్థితుల్లోనూ ఎవరికీ ఇవ్వకూడదు. అపరిచిత లింకులు, యాప్‌ల పట్ల అప్రమత్తంగా ఉండాలి.*