*రథసప్తమి -సూర్య జయంతి* 

*సూర్యుడి పుట్టినరోజుని రథసప్తమి అని ఎందుకంటారు.*

*శ్రీరామనవమి, కృష్ణాష్టమి లాగ*

*సూర్య సప్తమి అని అనవచ్చు కదా.*

*సూర్యుడు పుట్టిన రోజుకు రథసప్తమికి ఉన్న సంబంధం ఏమిటి?*

*సూర్యుని సప్త కిరణాలు (ఏడు రశ్ములు) మరియు ఏడు రంగులు (VIBGYOR – వర్ణసంపుటం) మధ్య లోతైన సంబంధం ఉంది. ఈ రంగులు ప్రకృతి శక్తులను ప్రభావితం చేస్తాయి, మరియు ఆరోగ్యాన్ని, మరియు మానసిక శక్తిగా అవసరమైన ఆధ్యాత్మికతను సూచిస్తాయి.*

*1. సప్త కిరణాలు & ఏడురంగుల సంబంధం*

*సూర్యుని కాంతి ప్రిజం ద్వారా ప్రసారమవుతున్నప్పుడు మనకు ఏడు రంగులు (VIBGYOR) కనబడతాయి:*

*1. V – Violet (ఊదా)*

*2. I – Indigo (నీలం)*

*3. B – Blue (ఆకాశ నీలం)*

*4. G – Green (ఆకుపచ్చ)*

*5. Y – Yellow (పసుపు)*

*6. O – Orange (కాషాయ)*

*7. R – Red (ఎరుపు)*

*ఈ రంగులు సప్త రశ్ముల ప్రతిరూపంగా పరిగణించబడతాయి.*

*2. సప్త కిరణాల శాస్త్రీయ ప్రాముఖ్యత*

*(a) సూర్య కిరణాలు & జీవం*

*సూర్యుని కాంతి ప్రకాశం, శక్తి, ఉష్ణత కలిగించి భూమిపై జీవాన్ని కొనసాగించేందుకు సహాయపడుతుంది.*

*UV కిరణాలు శరీరంలో Vitamin D ఏర్పడేందుకు ఉపయోగపడతాయి.*

*(b) ఆరోగ్య పరంగా ప్రాధాన్యత*

*ప్రతి రంగు ఒక శక్తిని (Energy) ప్రతిబింబిస్తుంది:*

*ఎరుపు – రక్త ప్రసరణను మెరుగుపరుస్తుంది.*

*నారింజ రంగు – శక్తి, మానసిక స్థిరత్వం.*

*పసుపు – మెదడు చురుకుదనం.*

*ఆకుపచ్చ – హృదయ ఆరోగ్యం, జీవ చక్ర సమతుల్యత.*

*నీలం – ప్రశాంతత, ఉపశమన శక్తి.*

*ఊదా – ఆధ్యాత్మిక చైతన్యం, మానసిక బలాన్ని పెంచుతుంది.*

*3. హిందూ మతంలో సప్త కిరణాల ప్రాముఖ్యత*

*(a) సప్త కిరణాలు & సప్త ఋషులు*

*హిందూ పురాణాలలో సప్త రిషులు (ఏడు మహర్షులు) ఈ సప్త కిరణాలకు ప్రతీకలుగా చెబుతారు.*

*(b) సూర్య సప్త కిరణాలు సప్తగ్రహాలను సూచిస్తాయి.*

*సప్త కిరణాలు గ్రహ నిబంధనలకు సంబంధం కలిగి ఉంటాయి.*

*ప్రతి రంగు ఒక గ్రహానికి సమానంగా ఉంటుంది:*

*ఎరుపు – మంగళ గ్రహం*

*పసుపు – గురు గ్రహం*

*ఆకుపచ్చ – బుధుడు*

*తెలుపు – శుక్రుడు*

*నీలం – శని*

*ఊదా – చంద్రుడు*

*మాణిక్యం (పింక్)- సూర్యుడు/(నారింజ-భూమి)*

*4.వేదాలలో సప్త కిరణాల ప్రస్తావన*

*వేదాలలో సూర్యుని కిరణాలను "సప్త రశ్ములు" అని పేర్కొన్నారు.*

*ఋగ్వేదం, యజుర్వేదం లో సప్త రశ్ముల ద్వారా భూమికి ప్రాణశక్తి అందుతుందని చెప్పబడింది.*

*5. సప్త కిరణాలు & ఆధ్యాత్మిక ప్రాముఖ్యత*

*యోగ & చక్ర సిద్ధాంతం ప్రకారం, ఈ ఏడు రంగులు మన శరీరంలోని "సప్త చక్రాలకు" అనుసంధానమై ఉంటాయి.*

*సప్త కిరణాలను భగవంతుని కృపగా, కాంతిగా భావిస్తారు.*

*సారాంశం*

*సప్త కిరణాలు సూర్యుని శక్తి, ప్రకృతి జీవం, ఆరోగ్యం, కాల గమనాన్ని ప్రభావితం చేస్తాయి. వీటి ప్రభావం శరీర ఆరోగ్యం పై అధికంగా ఉంటుంది,  ఆధ్యాత్మిక ప్రభావం మనసుపై చూపుతుంది. సూర్య భగవానుని సప్త కిరణాల వల్లనే జీవరాశి ఈ భూమిపై కొనసాగుతోంది!*

*రథసప్తమి అనే పేరు వెనుక పౌరాణిక మరియు ఆధ్యాత్మిక కారణాలు ఉన్నాయి.*

*1. రథసప్తమి అంటే ఏమిటి?*

*రథసప్తమి హిందూ సంప్రదాయంలో సూర్య జయంతిగా కూడా పరిగణించబడుతుంది. ఇది మాఘ శుద్ధ సప్తమి రోజున (సప్తమి తిథి, అశ్విని నక్షత్ర ప్రాధాన్యంతో జరుపుకుంటారు. ఈ రోజు, భూమికి జీవశక్తిని అందించే సూర్య భగవానుని పుట్టినరోజుగా భావిస్తారు.*

*2. "రథసప్తమి" అనే పేరు ఎందుకు?*

*"రథ" అంటే రథం (chariot), "సప్తమి" అంటే ఏడో తిథి (seventh lunar day).*

*పురాణాల ప్రకారం, సూర్యుడు తన రథాన్ని ఏడు గుర్రాల సహాయంతో నడిపిస్తాడు. గుర్రం వేగానికి ప్రతీక. సూర్యరథం కాలానికి సూచిక.*

*ఈ రోజు సూర్యుని రథం ఉత్తరాయణ దిశలో (ఉత్తర త్రాజ్య) పూర్తి వేగంతో ప్రయాణం చేస్తుందని భావిస్తారు. ఈరోజు నుండి ప్రకృతిలో ఉష్ణం పెరుగుతుంది.*

*ఈ ఏడు గుర్రాలు సప్త రశ్ములను (సప్తకిరణాలను) సూచిస్తాయి, ఇవి భూమికి శక్తిని, ఆరోగ్యాన్ని, ఉజ్వలతను అందిస్తాయి.*

*3. మహాభారతం, పురాణాల ప్రకారం*

*పురాణాల ప్రకారం, సూర్య భగవానుని రథాన్ని అరుణుడు నడిపిస్తాడు.*

*ఈ రోజు సూర్యుని భక్తులు ఉపవాసం పాటించి, నదిలో స్నానం చేసి, సూర్యనమస్కారం చేస్తారు.*

*4. శాస్త్ర సంబంధం*

*రథసప్తమి ; కృషి, ఆరోగ్యం, శక్తి వంటి ప్రకృతి సంబంధిత అంశాలకు ప్రాముఖ్యత కలిగి ఉంది.*

*ఇది వసంత ఋతువుకు సంకేతంగా ఉంటుంది, ఎందుకంటే ఈరోజు నుండి సూర్యుడి కాంతి మరింత ప్రభావశీలంగా మారుతుంది.*

*సారాంశం*

*సూర్య భగవానుని రథాన్ని, అతని ఉత్తరాయణ ప్రయాణాన్ని, ఆరాధనను సూచించే రోజు కావడంతో దీనికి "రథసప్తమి" అనే పేరు వచ్చింది. ఇది ప్రకృతి, శరీర శక్తి, ఆరోగ్యం, వ్యవసాయ ప్రగతికి ప్రాముఖ్యమైన పండుగగా హిందూ సంప్రదాయంలో స్థానం పొందింది.*

*సూర్యకిరణాల ద్వారానే కాలం గడించబడుతుంది.*

*సూర్యకాంతి వెలుగును ప్రసాదిస్తుంది తద్వారా భూమిపై పగలు రాత్రి ఏర్పడతాయి. దాని నుండి రోజుల లెక్క మొదలవుతుంది. కాబట్టి ప్రత్యక్షంగా ఉన్న సూర్య భగవానుని జన్మదినాన్ని కాంతి రూపంలో సప్త కిరణాలకు ప్రతీకగా, సూర్యరథాన్ని కాల గతికి సూచికగా రథసప్తమిని సూర్యుని పుట్టినరోజు పండుగగా చేసుకుంటాము.*