పురాణేతిహాసాలలో ప్రస్తావించే ఆకాశవాణి/అశరీరవాణి (ఆ వాణి ఆవిర్భావం, తదితరాల) గురించి తెలియజేయగలరు?

పురాణేతిహాసాల్లో 'ఆకాశవాణి' లేదా 'అశరీరవాణి' అనేది ఒక అద్భుతమైన ఘట్టం. దీని గురించి శాస్త్రాల్లో, పురాణాల్లో ఉన్న విశేషాలు ఇక్కడ ఉన్నాయి:

1. ఆకాశవాణి అంటే ఏమిటి?

సంస్కృతంలో 'ఆకాశ' అంటే ఖాళీ ప్రదేశం (Space), 'వాణి' అంటే స్వరం లేదా మాట. కంటికి కనిపించకుండా, కేవలం శబ్దం రూపంలో ఆకాశం నుండి వినిపించే మాటలను ఆకాశవాణి అంటారు. దీనినే 'అశరీరవాణి' (శరీరం లేని స్వరం) అని కూడా పిలుస్తారు.

2. దీని ఆవిర్భావం - శాస్త్రీయ/ధార్మిక నేపథ్యం

హిందూ ధర్మశాస్త్రాల ప్రకారం, పంచభూతాలలో (భూమి, ఆకాశం, వాయువు, అగ్ని, జలం) ఆకాశానికి ఉన్న ముఖ్య లక్షణం 'శబ్దం'.

* తర్క సంగ్రహం ప్రకారం: "శబ్దగుణకమ్ ఆకాశమ్" (శబ్దాన్ని తన గుణంగా కలిగి ఉన్నది ఆకాశం).

* అంటే, శబ్దానికి ఆకాశమే మూలం. పరమాత్మ ఏదైనా సందేశాన్ని లోకానికి పంపాలనుకున్నప్పుడు, తన శక్తిని శబ్ద తరంగాలుగా మార్చి ఆకాశం ద్వారా వినిపిస్తాడు. అందుకే దీనికి ప్రత్యేకమైన భౌతిక రూపం (శరీరం) ఉండదు.

3. పురాణాల్లో ప్రసిద్ధ ఆకాశవాణి ఘట్టాలు

పురాణాల మలుపులో ఆకాశవాణి పాత్ర చాలా కీలకం:

* కృష్ణావతారం: కంసుడు తన చెల్లెలు దేవకీదేవికి వివాహం చేసి రథంపై తీసుకెళ్తుండగా, ఆకాశవాణి వినిపిస్తుంది. "ఓ కంసా! నీవు అతి గారాబంగా తీసుకెళ్తున్న ఈమె ఎనిమిదవ సంతానమే నిన్ను సంహరిస్తుంది" అని హెచ్చరిస్తుంది. ఇదే భాగవత కథకు మూల బిందువు.

* శకుంతల వృత్తాంతం: దుష్యంతుడు శకుంతలను మర్చిపోయినప్పుడు, భరతుడు అతడి కుమారుడే అని ధృవీకరిస్తూ ఆకాశవాణి వినిపిస్తుంది. అందుకే అతడికి 'భరతుడు' (భరించబడిన వాడు/పోషించబడిన వాడు) అని పేరు వచ్చింది.

* రామాయణం: హనుమంతుడు లంకకు వెళ్లేటప్పుడు లేదా సీతమ్మను వెతికే క్రమంలో అనేక సందర్భాల్లో దేవతలు ఆకాశం నుండి శుభ సంకేతాలను వాక్కుల రూపంలో అందిస్తారు.

4. ఆకాశవాణి ఎందుకు వినిపిస్తుంది?

పురాణాల ప్రకారం ఆకాశవాణి వినిపించడానికి కొన్ని ప్రధాన కారణాలు ఉంటాయి:

* హెచ్చరిక: కంసుడి వంటి దుర్మార్గులను హెచ్చరించడానికి.

* నిరూపణ: ఒక వ్యక్తి యొక్క పాతివ్రత్యాన్ని లేదా సత్యాన్ని లోకానికి చాటడానికి.

* సందేహ నివృత్తి: ఋషులు లేదా భక్తులు తీవ్రమైన సందిగ్ధంలో ఉన్నప్పుడు దైవం మార్గనిర్దేశం చేయడానికి.

5. అశరీరవాణికి, దైవవాణికి తేడా

సాధారణంగా దైవం ప్రత్యక్షమై మాట్లాడితే అది 'దర్శనం'. కానీ, కేవలం శబ్దం మాత్రమే వినిపిస్తే అది 'అశరీరవాణి'. ఇది సామాన్యులందరికీ వినిపించవచ్చు లేదా అక్కడ ఉన్న ముఖ్య వ్యక్తులకు మాత్రమే వినిపించవచ్చు.

# ఒక ఆసక్తికరమైన విషయం: ప్రస్తుత కాలంలో మన రేడియోను 'ఆకాశవాణి' అని పిలవడానికి కారణం కూడా ఇదే - కంటికి కనిపించని తరంగాల ద్వారా వార్తలను, శబ్దాలను మనకు చేరవేయడం.